|
|
 |
Εξώγαμη συμβίωση
|
|
|
|
|
|
|
Σε μερικά μέρη του κόσμου, όπως στη Λατινική Αμερική, η συμβίωση χωρίς γάμο αποτελεί διαδεδομένη συνήθεια που έχει τις ρίζες της πολύ παλιά, αλλά στις ΗΠΑ και σε άλλες δυτικές χώρες παρέμενε άγνωστη έως πριν από τρεις δεκαετίες. Σήμερα στην Αμερική, σε κάθε 10 παντρεμένα ζευγάρια αναλογεί 1 τα μέλη του οποίου είναι ανύπαντρα αλλά συζούν. Αυτό το στατιστικό δεδομένο όμως υποβαθμίζει την πραγματικότητα, αφού περίπου οι μισές από το σύνολο των παντρεμένων γυναικών με ηλικία κάτω των 45 έχουν συζήσει πριν το γάμο τους για κάποια περίοδο της ζωής τους.
Παρότι ο αριθμός των ενήλικων Αμερικανών που επιχειρούν μια συμβίωση χωρίς γάμο αυξάνεται συνεχώς, αυτή συνηθίζεται περισσότερο γύρω στα 40 και γενικά είναι σύντομη, με 3 στις 5 να έχουν διάρκεια ένα έτος ή και λιγότερο. Όσοι συζούν συνήθως έχουν χαμηλότερο εισόδημα και μορφωτικό επίπεδο, είναι λιγότερο θρησκευόμενοι και, σε σύγκριση με όσους παντρεύονται, κατά κανόνα προέρχονται από διαλυμένες οικογένειες. Η συμβίωση αποτελεί προστάδιο του γάμου περισσότερο για τους λευκούς παρά για τους έγχρωμους, αν και η μία στις τέσσερεις γυναίκες που συζούν δεν αντιμετωπίζει τη συμβίωση ως το πρώτο βήμα προς το γάμο αλλά απλώς ως διέξοδο από το να μένει μόνη και ελεύθερη. Μερικά ανύπαντρα ζευγάρια μένουν μαζί με τους γονείς τους, με συγγενείς ή με άλλους συγκατοίκους.
Ελάχιστες ενδείξεις συνηγορούν υπέρ της λαϊκής αντίληψης ότι η συμβίωση συνιστά μια καλή εξάσκηση για το γάμο. Αντιθέτως, μερικές έρευνες αποκαλύπτουν ότι όσοι συμβιώνουν έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να αντιμετωπίσουν προβλήματα στο γάμο τους ή ακόμη και διαζύγιο. Αλλες έρευνες, πάντως, υποστηρίζουν ότι σε αυτές τις περιπτώσεις η αιτία δεν βρίσκεται στη συμβίωση αυτή καθεαυτήν αλλά μάλλον στη συμπεριφορά των μελών του ζευγαριού, κάποια από τα οποία μπορεί να είναι επιρρεπή στη βία ή στην υπέρμετρη κατανάλωση ποτών. Τα παιδιά των ατόμων που συζούν, συγκρινόμενα με αυτά των παντρεμένων ζευγαριών, τείνουν να έχουν περιορισμένες δυνατότητες, δεν τρέφονται καλά και δεν μελετούν συστηματικά, συνήθως δε εμφανίζουν προβλήματα συμπεριφοράς. Τα παιδιά που ζουν με παντρεμένους γονείς περνούν καλύτερα, αν και τα πλεονεκτήματά τους σε σχέση με τα παιδιά των ανύπαντρων γονέων μπορεί να οφείλονται στη φυλή, τον εθνισμό και τη μόρφωση των γονέων. Ο αριθμός των ανύπαντρων ζευγαριών με παιδιά αυξάνεται ταχέως και, σύμφωνα με τη σημερινή κατάσταση, 1 στα 4 παιδιά θα ζει σε τέτοια οικογένεια για κάποια περίοδο της παιδικής του ηλικίας.
Σύμφωνα με μια θεωρία, η συμβίωση χωρίς γάμο βρίσκεται σε άνθηση επειδή οι γυναίκες, λόγω της οικονομικής ανεξαρτησίας που αποκτούν ολοένα και περισσότερο, δεν αισθάνονται πλέον την ανάγκη ενός συζύγου που θα τις στηρίζει οικονομικά, αλλά προτιμούν αντ’ αυτού να χαίρονται τα οφέλη της συμβίωσης με κάποιο σύντροφο. Δεν υπάρχουν ακόμη αρκετά στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι οι πλούσιες γυναίκες επιθυμούν λιγότερο το γάμο. Μια άλλη πιθανή εξήγηση είναι ότι οι γυναίκες, και ειδικότερα οι νεότερες, στρέφονται προς την εξώγαμη συμβίωση λόγω της γενικότερης αποστροφής που αναπτύσσεται κατά του γάμου, τον οποίο θεωρούν ως μια κατάσταση στην οποία η γυναίκα αναλαμβάνει τις περισσότερες από τις υποχρεώσεις του σπιτιού. Κατά μια άλλη εξήγηση, πάλι, η ανάγκη για συνύπαρξη χωρίς γάμο υπήρχε ανέκαθεν, παρέμενε όμως ανεκπλήρωτη μέχρι τη δεκαετία του 1970, οπότε ο φεμινισμός, το αντισυλληπτικό χάπι, οι ατομιστικές τάσεις και η κοινωνική δραστηριοποίηση συνδυάστηκαν για να χαλαρώσουν τους κανόνες κοινωνικής συμπεριφοράς.
Η αύξηση των συμβιώσεων χωρίς γάμο μόνο κατά ένα μέρος έχει επηρεάσει τη γενικότερη μείωση των γάμων. Λιγότεροι από το 60% αυτών που συζούν δεν έχουν παντρευτεί ποτέ, οπότε η αύξηση των διά βίου ανύπαντρων στα δεδομένα των προηγούμενων τριών δεκαετιών οφείλεται μόνο εν μέρει στην αύξηση των συμβιώσεων χωρίς γάμο.
|
|
|
|
|
|
