|
|
 |
Μαγνητικά κέφια
|
|
|
|
|
|
|
Είκοσι λεπτά σε ένα θάλαμο απεικόνισης μαγνητικού συντονισμού (MRI) δεν θα λέγαμε ότι περνούν διασκεδαστικά. Όταν λοιπόν αρκετοί ασθενείς με κατάθλιψη βγήκαν από τον νέο τομογράφο με γέλια, αστεϊσμούς και γενικώς εύθυμη συμπεριφορά, η ομάδα του Ψυχιατρικού Νοσοκομείου McLean στο Μπελμόντ της Μασαχουσέτης, υπό την καθοδήγηση του Michael Rohan, φυσικού ειδικευμένου στην ιατρική απεικόνιση, και του Perry Renshaw, διευθυντή του κέντρου απεικόνισης, αποφάσισε να ερευνήσει το θέμα. Η προκαταρκτική έρευνα έδειξε ότι τα επαγόμενα ηλεκτρικά πεδία στον συγκεκριμένο τύπο απεικόνισης μαγνητικού συντονισμού ενδέχεται να βελτιώνουν τη διάθεση ασθενών με διπολική διαταραχή.
Στην έρευνα χρησιμοποιήθηκε η τεχνική τής «echoplanar» μαγνητικής φασματοσκοπίας (EP-MRSI), μια σχετικά νέα μέθοδος MRI που εφάρμοζαν οι ερευνητές τού Mc Lean για να παρατηρήσουν την επίδραση ορισμένων φαρμακευτικών ουσιών σε μανιοκαταθλιπτικά άτομα κατά τη διάρκεια της παρακολούθησής τους. Από τα 30 άτομα που υπεβλήθησαν σε EP-MRSI, τα 23 ανέφεραν άμεση βελτίωση της διάθεσης. Οι τομογραφίες δεν επηρέασαν τα υγιή άτομα, αποκλείοντας το ανησυχητικό ενδεχόμενο να χρησιμοποιηθεί μια τέτοια ηλεκτρομαγνητική θεραπεία για να προσδίδει στιγμιαία ευτυχία.
Η θεραπεία EP-MRSI κατά τα φαινόμενα δεν είχε παρενέργειες, σε αντίθεση με τα χημικά αντικαταθλιπτικά και τη θεραπεία με ηλεκτροσόκ. Φαίνεται πως είναι καλύτερη και από μια παλαιότερη προσπάθεια θεραπείας, την επαναληπτική διακρανιακή μαγνητική διέγερση (rTMS) όπου ένα πηνίο τοποθετημένο δίπλα στο κεφάλι επάγει ηλεκτρικό πεδίο υψηλής τάσης (500 βολτ ανά μέτρο) εστιασμένο στην περιοχή του φλοιού ακριβώς κάτω από το όργανο. Αν και η μέθοδος αυτή ανακουφίζει την κατάθλιψη με αρκετή επιτυχία, έχει συσχετιστεί με κρίσεις και έντονο πόνο στην περιοχή του κρανίου κάτω από το πηνίο. Αντίθετα, τα πεδία EP-MRSI είναι ασθενή (λιγότερο από 1 βολτ ανά μέτρο) και κατανέμονται ομοιόμορφα στο φλοιό.
Η ομάδα τού McLean δεν γνωρίζει γιατί η EP-MRSI έχει αντικαταθλιπτική δράση, αλλά οι ερευνητές παρατήρησαν ότι η συχνότητα των ηλεκτρικών παλμών (1.000 χερτζ) ταιριάζει με τον φυσικό ρυθμό εκπόλωσης των εγκεφαλικών κυττάρων. Διαπίστωσαν επίσης ότι οι νευράξονες του μεσολοβίου, μιας δέσμης νευρικών ινών στον κεντρικό φλοιό που συντονίζει τη δραστηριότητα μεταξύ δεξιού και αριστερού ημισφαιρίου του εγκεφάλου, προσανατολίζονται από δεξιά προς τα αριστερά κατά τη φορά που οδεύουν μόνιμα οι ηλεκτρομαγνητικοί παλμοί τού EP-MRSI. Από κάποιες έρευνες φαίνεται ότι, στα επεισόδια διπολικής διαταραχής, τα δύο ημισφαίρια καταλήγουν μακράν της ισορροπίας· οι ηλεκτρομαγνητικοί παλμοί τού EP-MRSI μπορεί να επηρεάσουν την ανισορροπία αυτή.
Μετά την ολοκλήρωση της προκαταρκτικής έρευνας, οι επιστήμονες του McLean κατασκεύασαν μια μικρή επιτραπέζια συσκευή που παράγει τα ίδια ηλεκτρομαγνητικά πεδία με τη συμβατική MRI, και διαπίστωσαν ότι δρούσε αποτελεσματικά σε πειράματα με ζώα. Μάλιστα, τα αποτελέσματα της ηλεκτρομαγνητικής θεραπείας συγκρίνονται με εκείνα του Prozac στη μείωση του άγχους στους αρουραίους. Ο Rohan ελπίζει να κάνει πειράματα σε ανθρώπους με τη συσκευή εντός του έτους. «Είναι μια πρώτη γεύση, και πρέπει να είμαστε ρεαλιστές», προειδοποιεί. «Αλλά έχουμε ενθουσιαστεί με τις δυνατότητες θεραπείας της ανθρώπινης κατάθλιψης.» Ο Rohan τονίζει επίσης τις διακλαδικές δυνατότητες των μελλοντικών ερευνών του μηχανισμού που υπόκειται του φαινομένου, και αναφέρει την ανάγκη της συμμετοχής ηλεκτροφυσιολόγων, φυσικών και νευρολόγων, μεταξύ άλλων. «Αν μπορέσουμε να επιδράσουμε στα κύτταρα στο ίδιο επίπεδο με αυτό στο οποίο δρα το EP-MRSI, θα έχουμε στα χέρια μας ένα ισχυρό εργαλείο έρευνας.»
|
|
|
|
|
|
