Ιούνιος 2005
7,00 € 
Επιλογή Τεύχους


Hans Bethe (1906-2005)
Γνώρισα τον Hans Albrecht Bethe πριν από 10 χρόνια, κατά την εορταστική διημερίδα που οργανώθηκε προς τιμήν του ―η απότιση φόρου τιμής στην οποία προβαίνουν οι φυσικοί για κάθε κορυφαία μορφή του κλάδου τους που αποσύρεται από την ενεργό δράση. Επρόκειτο για φιλόδοξη εκδήλωση, μιας και η επιστημονική σταδιοδρομία τού Bethe εκτείνεται σχεδόν σε ολόκληρο το φάσμα της πυρηνικής φυσικής. Στα πρώτα του χρόνια συνεργάστηκε με τους Ernest Rutherford, Niels Bohr και Enrico Fermi, ενώ στη συνέχεια, με την ανακάλυψη του τρόπου που η πυρηνική ενέργεια «κάνει τα άστρα να λάμπουν» (1938), η φήμη του απογειώθηκε. Για το έργο του αυτό τιμήθηκε με το βραβείο Νόμπελ. Διετέλεσε επί κεφαλής θεωρητικός του Προγράμματος Manhattan και αργότερα συνέβαλε στην εξήγηση του τρόπου που τα γερασμένα άστρα μπορούν να μετατραπούν σε «βόμβες», δίνοντας υπερκαινοφανείς εκρήξεις.

Καθώς συζητούσαμε στο γραφείο του στο Πανεπιστήμιο Cornell, ο Bethe έστρεφε διαρκώς τη συζήτηση στις προεκτάσεις και τις συνέπειες της πυρηνικής φυσικής. Όπως και ο Αλμπερτ Αϊνστάιν, ο Bethe είχε ανεπτυγμένη κοινωνική συνείδηση, ήταν αυτό που λέμε επιστήμων-πολίτης· προσπάθησε δε να πείσει την κοινωνία να χειριστεί την τρομακτική ενέργεια των ατόμων με σύνεση. Σε άρθρα του που δημοσιεύτηκαν στο παρόν περιοδικό, προέβαλε τη θέση για σύναψη διεθνών συνθηκών κατά της εξάπλωσης των πυρηνικών όπλων (1950), επέστησε την προσοχή για τα πυραυλικά αμυντικά συστήματα (1968 και 1984) και προέβλεψε την αναγκαιότητα για τη σταδιακή απεξάρτησή μας από τα ορυκτά καύσιμα (1976). Όπως συνέβη και με τις επιστημονικές του ανακαλύψεις, οι παραπάνω διορατικές απόψεις του άντεξαν τη βάσανο του χρόνου. Απεβίωσε ήσυχα στο σπίτι του στην Ίθακα, στην Πολιτεία της Νέας Υόρκης, στις 6 Μαρτίου, σε ηλικία 98 ετών.