Η πραγματική σχέση των διαιτητικών ινών με τον ορθοκολικό καρκίνο καλύπτεται εδώ και αρκετό καιρό από ένα πέπλο μυστηρίου. Ανάλογα με το σχεδιασμό τής εκάστοτε έρευνας και το είδος των φυτικών ινών που μελετώνται, οι αναφορές δείχνουν ότι οι ίνες μπορεί να προστατεύουν από τον εν λόγω τύπο καρκίνου, να μην κάνουν απολύτως τίποτα ή ακόμη και να αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισής του.
Η πιο πρόσφατη μεγάλη μελέτη ―δημοσιεύτηκε πριν από λίγο καιρό στο περιοδικό Journal of the American Medical Association― συγκεντρώνει τα αποτελέσματα από δεκατρείς άλλες, στα πλαίσια των οποίων είχαν παρακολουθηθεί 725.000 άνθρωποι σε χρονικό διάστημα 20 ετών. Παρότι δεν είχαν στη διάθεσή τους στοιχεία σχετικά με άλλους διατροφικούς παράγοντες ή με τη διαλυτότητα των ινών, οι συγγραφείς βρήκαν ότι τα άτομα που προσλάμβαναν τις λιγότερες φυτικές ίνες (κάτω από 10 γραμμάρια την ημέρα) κινδύνευαν περισσότερο να εμφανίσουν ορθοκολικό καρκίνο. Η λήψη πολύ υψηλής ποσότητας φυτικών ινών όμως δεν φάνηκε να συμβάλλει στη μείωση του κινδύνου.
Επίσης, από τα αποτελέσματα προκύπτει ότι φυτικές ίνες από δημητριακά και ολόκληρα σιτηρά, αλλά όχι από φρούτα και λαχανικά, συμβάλλουν στην ελάττωση του κινδύνου εμφάνισης καρκίνου του ορθού.
