Μάϊος 2007
7,50 € 
Επιλογή Τεύχους


Ταινίες τρόμου
Τη στιγμή που οι τηλεοράσεις υψηλής ευκρίνειας (HDTV) καλύπτουν ολόκληρους τοίχους στα σπίτια, η χρήση μικροσκοπικών οθονών σε κινητά τηλέφωνα, υπολογιστές τσέπης και φορητές συσκευές αναπαραγωγής πολυμέσων εξαπλώνεται ταχύτατα. Η βιομηχανία των τηλεπικοινωνιών θεωρεί εδώ και καιρό την παροχή οπτικού σήματος σε μετακινούμενους συνδρομητές ως την επόμενη μεγάλη ευκαιρία μετά τις τηλεφωνικές κλήσεις και τα μηνύματα κειμένου, ωθώντας έτσι τους φορείς ασύρματης σύνδεσης να αναβαθμίσουν τα συστήματά τους σε δίκτυα υψηλών ταχυτήτων τρίτης γενιάς. Χάρις όμως σε νέα πρότυπα μετάδοσης, άλλη μία βιομηχανία σχεδιάζει να επεκταθεί στο πεδίο, η οποία διαθέτει πολύ μεγαλύτερη πείρα στη μετάδοση οπτικού σήματος: τα δίκτυα ψηφιακής τηλεόρασης.

Προς το παρόν, η αγορά του «κινητού βίντεο» φαίνεται σε μεγάλο βαθμό ανεκμετάλλευτη, καθώς τα υπάρχοντα συστήματα δεν έχουν καταφέρει να προσελκύσουν καταναλωτές. Η Forrester Research, μια εταιρεία ερευνών σε θέματα τεχνολογίας και αγοράς, διαπίστωσε ότι μόνο ένα ποσοστό 1% με 3% των ατόμων που ρωτήθηκαν το 2006 εξέφρασε ενδιαφέρον για τη λήψη κινούμενης εικόνας από φορητές συσκευές. Ο βασικός λόγος είναι το κόστος. Οι συνδρομητές τής Verizon Wireless, για παράδειγμα, πληρώνουν 15 δολάρια επιπλέον το μήνα για μια υπηρεσία γνωστή ως V Cast. Ακόμα, τα συμβατικά κυψελοειδή συστήματα κατατρύχονται από ένα ζήτημα ποιότητας υπηρεσιών, διότι η κινούμενη εικόνα σπαταλά πολύ εύρος ζώνης: όταν το δίκτυο χρησιμοποιείται από πολλούς συνδρομητές την ίδια στιγμή, οι ρυθμοί των πλαισίων εικόνας μειώνονται. Αυτό το πρόβλημα ανάγκασε τους παροχείς κυψελοειδών υπηρεσιών να κατασκευάσουν αναμεταδότες μεγαλύτερης ισχύος και να χρησιμοποιούν επιπλέον συχνότητες.

Οι σταθμοί ψηφιακής τηλεόρασης ίσως έχουν κάποια πλεονεκτήματα. Πρώτον, κάθε σταθμός διαθέτει ήδη μια περιοχή 6 μεγακύκλων του φάσματος για τη μετάδοση ψηφιακών προγραμμάτων. Στην περιοχή αυτή, τα δίκτυα μπορούν να «στριμώξουν» ένα κανάλι υψηλής ευκρίνειας μαζί με τουλάχιστον ένα ακόμα κανάλι μικρότερης ανάλυσης. Δεύτερον, η εμπορική τηλεόραση είναι δωρεάν, οπότε όποιοι δισταγμοί θα μπορούσαν να οφείλονται στο κόστος της συνδρομής εξαφανίζονται.

Η μεγάλη πρόκληση για τα δίκτυα είναι η προσαρμογή των ελεγχόμενων από την κυβέρνηση προτύπων ψηφιακής τηλεόρασης για κινητές εφαρμογές. Στις ΗΠΑ, η Επιτροπή Προηγμένων Τηλεοπτικών Συστημάτων (ATSC) έχει αποφασίσει ότι οι κεραίες μετάδοσης πρέπει να εκπέμπουν σήματα σε μια μορφή η οποία ονομάζεται ημιαμφίδρομη πλευρική ζώνη (VSB) [βλ. Michael Antonoff, «Επιτέλους, ψηφιακή τηλεόραση;», Scientific American - Ελληνική Έκδοση, Απρίλιος 2007]. Ωστόσο, η επίγεια λήψη παρουσιάζει προβλήματα σε περιβάλλοντα όπου τα σήματα VSB ανακλώνται σε κτήρια και άλλα εμπόδια, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται πολλά αντίγραφα τα οποία εμποδίζουν τη σωστή λήψη. Σε σταθερούς δέκτες, αυτό το πρόβλημα των πολλαπλών οδεύσεων μπορεί να αντιμετωπιστεί με τη βοήθεια εξελιγμένων ηλεκτρονικών διατάξεων· όμως η λήψη σε μια τηλεόραση επάνω σε όχημα κινούμενο με μεγάλη ταχύτητα στην αριστερή λωρίδα έχει μεγαλύτερες δυσκολίες.

Ως λύση, οι μηχανικοί έχουν προτείνει μια προηγμένη μορφή VSB, η οποία λέγεται A-VSB και βασίζεται σε δύο κύρια στοιχεία. Το ένα είναι η συμπληρωματική ακολουθία αναφοράς (supplementary reference sequence), η οποία βοηθά το δέκτη να μένει «κλειδωμένος» στο σήμα. Το δεύτερο είναι η κωδικοποίηση ανατροφοδότησης (turbo coding), μια μαθηματική τεχνική για την τοποθέτηση δεδομένων μεταξύ πολλών επιπέδων πλεονάζουσας διόρθωσης σφαλμάτων, έτσι ώστε, αν ένας δέκτης χάσει κάποιο τμήμα των δεδομένων, να υπάρχουν διαθέσιμοι 3 ή 4 άλλοι για να το αντικαταστήσουν. Παρόλο που η μορφή A-VSB δεν καθορίζει κάποια συγκεκριμένη ανάλυση, οι μηχανικοί έχουν πειραματιστεί με μια μορφή εικόνας 320 x 240 πίξελ, η οποία είναι αρκετά επαρκής για την παροχή εικόνων μέτριας προς καλής ποιότητας σε ένα μικρό παράθυρο κάποιου φορητού υπολογιστή.

Η Samsung, η γερμανική εταιρεία κατασκευής μεταδοτών Rohde & Schwarz και ένας τοπικός σταθμός τής Sinclair Broadcasting παρουσίασαν τη μορφή A-VSB στην Έκθεση Ηλεκτρονικών Συσκευών που έγινε στο Λας Βέγκας αυτό τον Ιανουάριο [2007]. Η ομάδα εξόπλισε ένα λεωφορείο με διάφορες τηλεοράσεις, μεταξύ των οποίων συμπεριλαμβάνονταν και μερικά πρωτότυπα μοντέλα χειρός. Ακόμη κι όταν το λεωφορείο προσέγγιζε ταχύτητες κοντά στα 80 χιλιόμετρα την ώρα, η λήψη της εικόνας A-VSB γινόταν χωρίς προβλήματα· αντίθετα, ένα πρόγραμμα ψηφιακής τηλεόρασης που μεταδιδόταν παράλληλα υφίστατο συνεχείς διακοπές.

Η μετάδοση σε μορφή A-VSB έχει όμως και το κόστος της ―στην επίδειξη, η ακολουθία αναφοράς και η κωδικοποίηση ανατροφοδότησης «κατανάλωναν» γύρω στο 28% από το ρεύμα δεδομένων των 19,39 μεγαμπίτ ανά δευτερόλεπτο της ψηφιακής μετάδοσης. Αυτό για ένα δίκτυο μπορεί να σημαίνει ότι θα πρέπει να «κλέψει» μπιτ από άλλα ρεύματα προγραμμάτων του, και ίσως χρειαστεί να μειώσει την ποιότητα της μετάδοσης υψηλής ευκρίνειας.

Ο John Godfrey, αντιπρόεδρος κρατικών και δημόσιων υποθέσεων της Samsung Information Systems America, περιμένει τη φετινή άνοιξη το ξεκίνημα δοκιμών πεδίου υπό την αιγίδα της Επιτροπής Προηγμένων Τηλεοπτικών Συστημάτων. Πιστεύει ότι το κόστος με το οποίο θα επιβαρυνθούν τα δίκτυα για την υλοποίηση της μετάδοσης A-VSB θα είναι αυξητικό· μέσα στο 2008 θα μπορούσε να ξεκινήσει ένα ολοκληρωμένο πρότυπο, με παρουσιάσεις κινητών τηλεφώνων ή συσκευών αναπαραγωγής πολυμέσων τα οποία θα διαθέτουν δυνατότητες λήψης τηλεοπτικής εκπομπής.

Όσο για το τι ακριβώς θα μεταδίδεται σε «μίνι» μορφή, ένα στέλεχος της Sinclair είπε ότι μάλλον θα είναι προγράμματα εξειδικευμένου περιεχομένου, παρόμοια με αυτά των καλωδιακών καναλιών. Εναλλακτικά θα μπορούσαν να μεταδίδονται αναφορές για την τοπική κυκλοφοριακή κίνηση ―ό,τι καλύτερο για να επιστρέψετε γρήγορα στο σπίτι ώστε να προλάβετε να παρακολουθήσετε το επόμενο επεισόδιο του CSI στο καθιστικό σας.