Φεβρουάριος 2008
8,00 € 
Επιλογή Τεύχους


ΑΦΙΕΡΩΜΑ: Το μέλλον της φυσικής
Την αποκαλούν κλίμακα των τεραηλεκτρονιοβόλτ. Είναι το βασίλειο της φυσικής που βγαίνει από την αφάνεια όταν συγκρούονται δύο στοιχειώδη σωματίδια συνολικής ενέργειας 1 περίπου τρισεκατομμυρίου ηλεκτρονιοβόλτ. Η μηχανή που θα μας μεταφέρει στην κλίμακα των τεραηλεκτρονιοβόλτ —ο δακτυλιοειδής Μεγάλος Αδρονικός Επιταχυντής (LHC), στο CERN (το ευρωπαϊκό εργαστήριο σωματιδιακής φυσικής στη Γενεύη)— οδεύει προς την ολοκλήρωση της· η έναρξη της λειτουργίας της έχει προγραμματιστεί για τα μέσα του τρέχοντος έτους.

Η αναρρίχηση της ενεργειακής κλίμακας από τα ηλεκτρονιοβόλτ στα τεραηλεκτρονιοβόλτ μοιάζει με ταξίδι στον γνωστό μας κόσμο διαμέσου μιας σειράς ξεχωριστών τοπίων, που το καθένα διαθέτει τα δικά του χαρακτηριστικά: από τις επικράτειες της χημείας και των ηλεκτρονικών στερεάς κατάστασης (ηλεκτρονιοβόλτ) στις πυρηνικές αντιδράσεις (εκατομμύρια ηλεκτρονιοβόλτ) και από εκεί στην περιοχή που εξερευνούν οι σωματιδιακοί φυσικοί τον τελευταίο μισό αιώνα (δισεκατομμύρια ηλεκτρονιοβόλτ).

Τι μας επιφυλάσσει το μέλλον, όταν θα διέλθουμε το κατώφλι της κλίμακας των τεραηλεκτρονιοβόλτ; Κανείς δεν γνωρίζει.

Ωστόσο, είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα γνωρίσουμε ριζικά καινοφανή φαινόμενα του ενός ή του άλλου είδους. Οι επιστήμονες ευελπιστούν να ανιχνεύσουν τα πολυαναμενόμενα σωματίδια που θα μπορέσουν να συμβάλλουν στην ολοκλήρωση των γνώσεων μας για τη φύση της ύλης. Ενδέχεται δε να αναδυθούν και πιο παράξενες ανακαλύψεις —όπως τα σημάδια επιπλέον διαστάσεων.

Ήδη οι φυσικοί καταστρώνουν σχέδια για μια μηχανή η οποία προορίζεται να διαδεχθεί και να συμπληρώσει τον LHC έπειτα από μία δεκαετία, κάνοντας πιο ακριβείς τις αδρές γραμμές των σκαριφημάτων που θα προκύψουν από τα δεδομένα του LHC. 

Στο τέλος αυτού του «ταξιδιού» στην κλίμακα των τεραηλεκτρονιοβόλτ και ακόμη πιο πέρα, θα γνωρίζουμε για πρώτη φορά στην ιστορία μας από τι έχουμε φτιαχτεί και πώς λειτουργεί στα μύχια βάθη του ο τόπος όπου διάγουμε το σύντομο βίο μας. Όπως και ο ολοκληρωμένος Μεγάλος Αδρονικός Επιταχυντής, θα έχουμε κλείσει έναν ολόκληρο κύκλο.