Αλιεία

Η διαμάχη αυτή είναι τόσο σφοδρή και διαρκής όσο τα πελώρια αφρισμένα κύματα που εφορμούν και σπάνε στις ακτές της Αλάσκας: αφενός οι επαγγελματίες και ερασιτέχνες ψαράδες παραπονιούνται ότι τα επιβαλλόμενα όρια στην αλίευση δεν ανταποκρίνονται στους πραγματικούς αριθμούς ψαριών που διαθέτουν οι θάλασσες· αφετέρου, οι αρμόδιες για την προστασία του περιβάλλοντος αρχές ανησυχούν ότι η υπεραλίευση θα εξαφανίσει τα αποθέματα του μικρού ερυθρόσαρκου (Onchorhychous nerka) και του βασιλικού λευκόσαρκου (O. tshawytscha) σολομού που οργώνουν τα νερά του βορειοδυτικού Ειρηνικού. Νέες τεχνικές που βασίζονται στον υπάρχοντα ηχοβολιστικό εξοπλισμό ίσως βοηθήσουν και τις δύο πλευρές να προσδιορίζουν αριθμητικά τους πληθυσμούς σολομού αλλά και να διακρίνουν το ένα είδος από το άλλο, καθιστώντας έτσι ευκολότερη τόσο την καταγραφή των διακυμάνσεων στην αφθονία των συγκεκριμένων ειδών όσο και την αλίευσή τους.

Στις ηχοβολιστικές διατάξεις όπως οι ιχθυανιχνευτές, οι ηχητικοί παλμοί ανακλώνται από τον πυθμένα και από οποιονδήποτε ζωντανό οργανισμό τυχαίνει να κολυμπά στην περιοχή. Συνήθως, τα μηχανήματα καταγράφουν την ένταση της επιστρέφουσας ηχούς μέσω της οποίας προσδιορίζεται αδρομερώς το μέγεθος και ο αριθμός των διάφορων ψαριών.

Οι παλμοί της ηχούς έχουν επίσης κάποια άλλα χαρακτηριστικά, όπως το πλάτος, το σχήμα και η κύρτωση, τα οποία οι επιστήμονες, επί μεγάλο χρονικό διάστημα, αγνοούσαν επειδή θεωρούσαν ότι ο θόρυβος υποβάθρου θα συγκάλυπτε την οποιαδήποτε πληροφορία μπορούσε να εμπεριέχεται σε αυτά.

Ορισμένοι επιστήμονες, όμως, αποφάσισαν να εξετάσουν αν αυτό όντως ισχύει. Το περασμένο καλοκαίρι, ερευνητές από την καναδική υπηρεσία Αλιευτικών Πεδίων και Ωκεανών (FOC) και την Εθνική Υπηρεσία Θαλάσσιας Αλιείας (NMFS) της Αλάσκας τοποθέτησαν τέσσερεις ακουστικούς μετατροπείς σήματος σε μια μεταλλική πλάκα πλάι στον ποταμό Κενάι της Αλάσκας. Οι μετατροπείς εξέπεμψαν ταυτόχρονα ηχητικά κύματα διαφορετικής συχνότητας ο καθένας σε περίπου 40 ερυθρόσαρκους και βασιλικούς σολομούς δεμένους στον πυθμένα του ποταμού με πετονιά.

« Έχουμε αποδείξει» λέει ο φυσικός Tim Mulligan της FOC «ότι το σχήμα του ψαριού», καθώς και η θέση του, πράγματι μεταβάλλουν μέχρις ενός σημείου την επιστρέφουσα ηχώ, εύρημα «που ουσιαστικά δεν είχε τεκμηριωθεί μέχρι σήμερα». Για παράδειγμα, η γωνία υπό την οποία βρίσκονται το κεφάλι και η ουρά του σολομού σε σχέση με το μετατροπέα συσχετίζεται ισχυρά με το πλάτος του παλμού ηχούς. Αλλες μεταβολές στην επιστρέφουσα ηχώ, συμπεριλαμβανομένης και της κύρτωσης, υποδεικνύουν επίσης τον προσανατολισμό του ψαριού. Το επόμενο βήμα θα είναι ο συσχετισμός των χαρακτηριστικών της ηχούς με διάφορα άλλα χαρακτηριστικά των ψαριών, όπως η ισχύς της ουράς τους και η ταχύτητα κολύμβησης, αλλά και ο προσδιορισμός του τρόπου με τον οποίο αυτά τα ηχοβολιστικά χαρακτηριστικά ποικίλλουν αναλόγως του είδους. Εντούτοις, ίσως και να απαιτηθούν πολλά χρόνια για τον ακριβή προσδιορισμό των διαφορών μεταξύ του ερυθρόσαρκου και του βασιλικού σολομού.

Ο Mulligan επιμένει ότι η συσχέτιση της κολυμβητικής συμπεριφοράς των ψαριών με τα διάφορα χαρακτηριστικά της ηχούς που είχαν αγνοηθεί επί μεγάλο χρονικό διάστημα έχει μεγάλη σημασία. «Μας δίνει πολύ περισσότερες ευκαιρίες για να διακρίνουμε τους διάφορους τύπους ψαριών βάσει της συμπεριφοράς τους» σημειώνει. Ο σύλλογος ερασιτεχνών αλιέων του ποταμού Κενάι της Αλάσκας, που βοήθησαν στη χρηματοδότηση αυτής της έρευνας, έχουν κάθε λόγο να συμφωνούν. Τι ελπίζουν; Να γίνονται εκ μέρους των αρχών για την προστασία του περιβάλλοντος πιο ακριβείς εκτιμήσεις και αξιολογήσεις των κοπαδιών σολομών κατά το ανάδρομο ταξίδι τους στον ποταμό Κενάι και σε άλλους ποταμούς κάθε χρόνο, και να καταστεί δυνατή η διάκριση μεταξύ των διάφορων ειδών ψαριών πριν από την αλίευσή τους με δίχτυα ή καλάμι. Έτσι θα μπορούσε να λήξει η διαμάχη μεταξύ των αρχών και των αλιέων σχετικά με τις επιτρεπόμενες προς αλίευση ποσότητες σολομού.

Επιστημονικά Νέα - Μάρτιος, 2005