Μάρτιος 2005
7,00 € 
Επιλογή Τεύχους


Προηγμένο σύστημα DVD
Οι δίσκοι DVD επόμενης γενιάς, οι οποίοι αναμένεται να κυκλοφορήσουν στο τέλος του 2005, υπόσχονται να αποθηκεύουν τριπλάσια δεδομένα από τους σημερινούς αργυρόχρωμους δίσκους, κάτι που θα τους επιτρέπει να προσφέρουν αρκετά παρασκηνιακά έξτρα ώστε να κρατούν τους δακρυσμένους λάτρεις των ταινιών ξαπλωμένους στους καναπέδες τους. Ωστόσο, κάποιοι ερευνητές ασχολούνται ήδη με τη διάδοχη τεχνολογία, έχουν δε επιδείξει μια προσέγγιση ικανή να εξασφαλίσει την αποθήκευση εκατονταπλάσιας πληροφορίας.

Στους συμβατικούς δίσκους DVD, τα 0 και τα 1 κωδικοποιούνται υπό μορφή εσοχών (pits), οι οποίες διαβάζονται από ένα «κόκκινο» λέιζερ. Οι εσοχές είναι τόσο μικρές ώστε, αν φανταστείτε ότι ο δίσκος DVD έχει τις διαστάσεις της πλατείας Συντάγματος, κάθε εσοχή θα αντιστοιχεί σε μία τρύπα επί της πλατείας με μέγεθος όσο το κεφάλι καρφίτσας. Οι διαστάσεις των εσοχών και τα «κόκκινα» μήκη κύματος περιορίζουν τη χωρητικότητα των δίσκων έως τα 4,7 το πολύ γιγαμπάιτ ανά στρώμα (περίπου 8 ώρες κινηματογραφικής ταινίας για ένα δίσκο τεσσάρων στρωμάτων). Για το επόμενο βήμα της τεχνολογίας των DVD, κοινοπραξίες εταιρειών ηλεκτρονικών και υπολογιστών άλλαξαν το χρώμα του λέιζερ σε μπλε, βραχύνοντας το μήκος κύματος και καθιστώντας έτσι δυνατή την εγχάραξη μικρότερων ―άρα και περισσότερων― εσοχών στο δίσκο. Στο παιχνίδι έχουν μπει δύο ανταγωνιζόμενες διαμορφώσεις: η Bluray (23 γιγαμπάιτ χωρητικότητας ανά στρώμα) και η HD-DVD (15 γιγαμπάιτ). Με τα πολλαπλά στρώματα, και οι δύο διαμορφώσεις μπορούν να αποθηκεύσουν μια κινηματογραφική ταινία υψηλής ευκρίνειας (περίπου 20 έως 25 γιγαμπάιτ).

Οι μελλοντικές ταινίες, ωστόσο, θα ξεπερνούν τη σημερινή ανάλυση υψηλής ευκρίνειας, και τέτοιες διαμορφώσεις θα απαιτούν περίπου τετραπλάσια χωρητικότητα. «Θα υπάρξει μεγάλη καταναλωτική ζήτηση για οπτικά προϊόντα εκατοντάδων γιγαμπάιτ γύρω στο 2010» λέει ο Tom Coughlin, σύμβουλος σε θέματα αποθήκευσης δεδομένων στο Ατασκαντέρο της Καλιφόρνιας. Το να μετακινηθούμε απλώς σε ακόμη μικρότερα (υπεριώδη) μήκη κύματος, ωστόσο, έχει χαρακτήρα πρόκλησης, καθότι το διαφανές, προστατευτικό μέρος των σημερινών δίσκων είναι αδιαφανές σε αυτού του είδους το φως.

Ο Peter Török και οι συνεργάτες του στο Imperial College του Λονδίνου βρήκαν έναν τρόπο να στριμώξουν μέσα στο δίσκο περισσότερα δεδομένα: να βάλουν την κάθε εσοχή να κωδικοποιεί περισσότερα από 1 μπιτ. Δημιούργησαν ασύμμετρες εσοχές που φαίνονται διαφορετικές ανάλογα με τον προσανατολισμό τους, σαν ασύμμετροι κρατήρες. Όταν φως λέιζερ εισέρχεται στην εσοχή από διαφορετικές γωνίες παράγονται διαφορετικές ανακλάσεις, γεγονός το οποίο μπορούμε να εκμεταλλευτούμε για να καταχωρίσουμε περισσότερα μπιτ. Το περασμένο φθινόπωρο (2004), η ομάδα του Török ανέφερε ότι μπορούσε να διακρίνει τις αντανακλάσεις από εσοχές με απλές ασυμμετρίες, εκτίμησε δε ότι η πρόσθετη πληροφορία θα αρκούσε για να αποθηκευτεί 1 τεραμπάιτ (1.000 γιγαμπάιτ) σε δίσκο με τέσσερα στρώματα στο μέγεθος του DVD. Ένας τέτοιος δίσκος μόνος του θα αρκούσε για να χωρέσει όλων των εποχών τα επεισόδια των Simpsons.

Μέχρι στιγμής, ο Török και η ομάδα του έχουν επιδείξει την τεχνική ―η οποία ονομάζεται πολυπλεγμένη οπτική αποθήκευση δεδομένων (MODS)― σε λίγες μόνο εσοχές, αλλά πιστεύουν ότι ένα εμπορικό σύστημα αποτελούμενο από δίσκους τεσσάρων στρωμάτων θα μπορούσε να είναι έτοιμο μεταξύ 2010 και 2015. Κατά τον Török, το δυσκολότερο θα ήταν να επαναρρυθμιστεί ο φακός ώστε να εστιάζει το λέιζερ στις εσοχές σωστά. Η ομάδα θεωρεί ότι οι κατασκευαστές θα μπορούσαν να παραγάγουν δίσκους MODS με συμβατικές διαδικασίες δίσκων DVD και με κόστος μερικών πενών το δίσκο. «Δεν είναι σε σημαντικό βαθμό πιο περίπλοκη από τη σημερινή τεχνολογία» παρατηρεί ο Török.

Οι δίσκοι MODS ενδέχεται να αποτελέσουν στο εγγύς μέλλον απειλή για την πλέον προηγμένη εναλλακτική λύση στον τομέα της οπτικής τεχνολογίας μαζικής αποθήκευσης ―την ολογραφία. Η τεχνική αυτή στηρίζεται σε ένα λέιζερ που ανασυγκροτεί μεγάλους όγκους πληροφορίας εστιάζοντας σε μια ολογραφική «σελίδα» κωδικοποιημένη σε πολυμερές. Με τη στοίβαξη των σελίδων μπορεί να προκύψει χωρητικότητα εκατοντάδων ώς και χιλιάδων γιγαμπάιτ. «Σχεδόν κάθε μεγάλη εταιρεία καταναλωτικών ηλεκτρονικών στον τομέα της αποθήκευσης δεδομένων δουλεύει πάνω στην ολογραφική μνήμη» εξηγεί ο Brian Lawrence, οπτικός μηχανικός στο τμήμα ερευνών της General Electric, ο οποίος μελετά έναν τύπο ολογραφικού συστήματος. Οι ολογραφικοί οδηγοί θα μπορούσαν να συνδυάζουν τεραμπάιτ χωρητικότητας με ταχείες μεταφορές δεδομένων. Δύο εταιρείες ―η InPhase Technologies στο Λόνγκμοντ του Κολοράντο και η Optware στη Γιοκοχάμα της Ιαπωνίας― σχεδιάζουν να βγάλουν στην αγορά τους πρώτους ολογραφικούς οδηγούς για επαγγελματική αποθήκευση αντιγράφων ασφαλείας και αρχειοθέτηση τον επόμενο χρόνο.

Μολονότι η MODS έχει το πλεονέκτημα να μπορεί να χρησιμοποιεί την υπάρχουσα τεχνολογία για την ανάγνωση των δεδομένων, η ολογραφική τεχνολογία θα μπορούσε να ανακτά τα μπιτ ταχύτερα. Και ύστερα από μία τεσσαρακονταετία ερευνών, το κόστος και οι τεχνολογικές προκλήσεις των ολογραφικών συστημάτων έχουν κατανοηθεί πλέον εις βάθος, ενώ «η MODS στερείται το σώμα της εργασίας που θα επέτρεπε μια καλή σύγκριση» παρατηρεί ο Wolfgang Schlichting, της ομάδας αναλυτών πληροφορικής τεχνολογίας IDC. «Θα σας προειδοποιούσα να μην ενθουσιάζεστε πρόωρα για τη νέα τεχνολογία» συμβουλεύει.

Παίζοντας τα μπλουζ: Τα DVD σύντομα θα χωρούν τουλάχιστον τριπλάσια δεδομένα με το να στηρίζονται σε «μπλε» μήκη κύματος. Η μεταβολή του σχήματος των εσοχών θα μπορούσε να οδηγήσει σε επιπλέον δεκαπλασιασμό της πυκνότητας δεδομένων.