|
|
 |
Αγάπες, τέλος
|
|
|
|
|
|
|
Οι κοινωνιολόγοι υποστήριζαν σταθερά έως τώρα πως η ευτυχία των νιόπαντρων ζευγαριών είναι μεγάλη, ότι φθίνει με τον ερχομό των παιδιών και αυξάνεται πάλι αργότερα ―όταν τα παιδιά έχουν φύγει από το πατρικό. Η γαμήλια ευτυχία ακολουθεί επομένως μια καμπύλη σε σχήμα U στο πέρασμα των ετών, όπως φαίνεται και στο παρακάτω διάγραμμα.
Αυτή η πεποίθηση πάντως προέρχεται από τα ευρήματα ερευνών που χρησιμοποιούν μια συγκεκριμένη τεχνική ―της συγχρονικής μελέτης― η οποία όμως, καθώς μετράει στάσεις ανθρώπων σε ένα μόνο χρονικό σημείο στη διάρκεια της ζωής τους, είναι ακατάλληλη για φαινόμενα που υφίστανται συνεχείς αλλαγές, όπως ο γάμος. Μια καλύτερη μέθοδος είναι η διαχρονική έρευνα, η οποία μετράει τις στάσεις που διατηρούν τα ίδια άτομα σε αρκετά χρονικά σημεία της ζωής τους. Έτσι, δύο νεότερες έρευνες που χρησιμοποιούν την πιο ισχυρή αυτή μεθοδολογία θέτουν υπό αμφισβήτηση την εγκυρότητα της παραδοσιακής καμπύλης (σε σχήμα U) για τη συζυγική ευτυχία.
Στην πρώτη, μια ομάδα με επί κεφαλής την κοινωνιολόγο Jody VanLaningham, παλιότερα στο Πανεπιστήμιο της Νεμπράσκα (Λίνκολν), μέτρησαν την ικανοποίηση των ζευγαριών από το γάμο τους μέσω ενός καταλόγου 11 ερωτήσεων, όπως «Πόσο ικανοποιημένοι είσαστε από την αγάπη και στοργή που δέχεστε;» και «Πόσο ικανοποιημένοι είσαστε από τη σεξουαλική σας σχέση;». Με βάση τις απαντήσεις, οι ερευνητές υπολόγισαν βαθμούς συζυγικής ικανοποίησης και δημιούργησαν μια νέα καμπύλη, αυτή που στο διάγραμμα ονομάζεται «Αναθεωρημένη προβολή Α». Από τούτη την καμπύλη φαίνεται πως η ικανοποίηση φθίνει, κατά το μάλλον ή ήττον, συνεχόμενα, στη διάρκεια ζωής των παντρεμένων ζευγαριών. Οι ερωτώμενοι εξετάστηκαν σε πέντε χρονικές στιγμές: το 1980, 1983, 1988, 1992 και το 1997. Επειδή όμως τα έτη 1980 και 1983 υπήρξαν μη τυπικά ―τα ποσοστά διαζυγίων ήταν ασυνήθιστα υψηλά―, οι ερευνητές υπολόγισαν μια δεύτερη διαχρονική καμπύλη βασιζόμενοι αποκλειστικά στις τρεις τελευταίες μετρήσεις. Από την καμπύλη αυτή ―στο διάγραμμα, «Αναθεωρημένη προβολή Β»― φαίνεται πως η ικανοποίηση που λαμβάνουν τα ζευγάρια στα τελευταία χρόνια του γάμου, αφού τα πρώτα χρόνια μειώνεται, καταλήγει να σταθεροποιείται ―στοιχείο που δεν συνηγορεί υπέρ της θεωρίας για την καμπύλη σε σχήμα U.
Αλλη μια διαχρονική μελέτη, τούτη τη φορά από την κοινωνιολόγο Debra Umberson και τους συνεργάτες της στο Πανεπιστήμιο του Τέξας στο Ώστιν, επιβεβαιώνει τα ευρήματα της ομάδας τής VanLaningham ότι η ικανοποίηση από το γάμο φθίνει με το χρόνο. Επιπλέον, η έρευνα αυτή μέτρησε και την ανεξάρτητη επίδραση της ηλικίας των ερωτώμενων και βρήκε πως όσο μεγαλύτερη ηλικία είχαν οι σύζυγοι τόσο πιο πιθανόν ήταν να έχουν έναν καλό γάμο, ίσως επειδή οι συναισθηματικές αντιδράσεις τους κατά τις συζυγικές συγκρούσεις είναι λιγότερο εκρηκτικές απ’ ό,τι των νεότερων ζευγαριών ή επειδή εκτιμούν περισσότερο τα θετικά χαρακτηριστικά των συντρόφων τους. Η ομάδα τής Umberson βρήκε ότι παρόλο που η απόκτηση παιδιών μπορεί να επιδρά αρνητικά στα πρώτα χρόνια του γάμου, έχει εντούτοις θετική επίδραση αργότερα, όταν τα παιδιά έχουν εγκαταλείψει την εστία. Τα άτεκνα ζευγάρια συνήθως έχουν σε μεγαλύτερες ηλικίες χαμηλότερη ικανοποίηση από το γάμο τους σε σχέση με τα ζευγάρια με παιδιά.
Ο γάμος συνεχίζει να αποτελεί την προτιμώμενη επιλογή για τη συντριπτική πλειοψηφία του κόσμου. Πέρα από τα άμεσα οικονομικά και σεξουαλικά οφέλη, ο γάμος επιφέρει και σημαντικά μακροπρόθεσμα οφέλη σχετικά με την υγεία ―μεταξύ αυτών και συναισθηματική υποστήριξη και αίσθηση του «ανήκειν», τα οποία είναι παράγοντες που προστατεύουν από την κατάθλιψη. Πράγματι, οι οικονομολόγοι David Blanch-flower, του Κολεγίου Dartmouth (Νιου Χαμσάιρ, ΗΠΑ), και ο Andrew J. Oswald, του Πανεπιστημίου του Ουόρικ (Αγγλία) υπολόγισαν το νομισματικό ισοδύναμο των επιπτώσεων του γάμου πάνω στην προσωπική ευημερία και, τελικά, ανακάλυψαν πως το να είμαστε παντρεμένοι ισοδυναμεί με το να βγάζουμε επιπλέον 100.000 δολάρια το χρόνο. Το αποκομιζόμενο όφελος είναι μεγαλύτερο για τους άντρες απ’ ό,τι για τις γυναίκες, ενδεχομένως διότι οι άντρες έχουν πιο φτωχά δίκτυα κοινωνικής υποστήριξης πριν παντρευτούν.
|
|
|
|
|
|
