Το πώς οι διεργασίες του εγκεφάλου μεταφράζονται σε συνείδηση είναι από τα μεγαλύτερα αναπάντητα ερωτήματα της επιστήμης. Η επιστημονική μέθοδος μπορεί σήμερα να περιγράψει τα γεγονότα που ακολούθησαν τη Μεγάλη Έκρηξη και να αποκαλύψει τα βιοχημικά γρανάζια του εγκεφάλου, αλλά έχει αποτύχει παταγωδώς όσον αφορά την προσφορά μιας ικανοποιητικής εξήγησης σχετικά με το πώς δημιουργείται η υποκειμενική εμπειρία.
Ως νευροεπιστήμονες, έχουμε και οι δύο αναγάγει σε σκοπό της ζωής μας την προσπάθεια λύσης αυτού του αινίγματος. Πολλές απόψεις μας συμπίπτουν, όπως η σημαντική παραδοχή ότι το πρόβλημα της συνείδησης δεν είναι ένα. Αντιθέτως, πιστεύουμε ότι είναι αναγκαίο να εξηγηθούν πολυάριθμα φαινόμενα —πιο συγκεκριμένα, η αυτοσυνείδηση (η ικανότητα να εξετάζουμε τις επιθυμίες και τις σκέψεις μας), το περιεχόμενο της συνείδησης (τίνος πράγματος έχουμε συνείδηση ανά πάσα στιγμή), και το πώς σχετίζονται οι εγκεφαλικές διεργασίες με τη συνείδηση και την απουσία συνείδησης.
Από πού ξεκινάμε λοιπόν για τη λύση; Οι νευροεπιστήμονες δεν έχουν ακόμα φτάσει σε μια επαρκή κατανόηση των εσώτερων διεργασιών του εγκεφάλου ώστε να μπορούν να εξηγήσουν πώς ακριβώς προκύπτει η συνείδηση από την ηλεκτρική και χημική δραστηριότητα των νευρώνων. Έτσι, το πρώτο μεγάλο βήμα είναι να προσδιορίσει κανείς ποια είναι τα καλύτερα νευρωνικά αντίστοιχα της συνείδησης (ΝΑΣ) —δηλαδή ποια εγκεφαλική δραστηριότητα αντιστοιχεί σε συγκεκριμένες συνειδητές εμπειρίες. Όταν διαπιστώνετε ότι βλέπετε έναν σκύλο, τι έχει συμβεί στον εγκέφαλό σας και ανάμεσα σε ποιους νευρώνες; Όταν σας κατακλύζει ένα ξαφνικό συναίσθημα θλίψης, τι έχει συμβεί στον εγκέφαλό σας; Προσπαθούμε και οι δύο να βρούμε το νευρωνικό αντίστοιχο κάθε υποκειμενικής εμπειρίας που μπορεί να έχει ένα άτομο. Και εδώ είναι το σημείο όπου διαφωνούμε.
Η διαφωνία μας σχετικά με το ποια είναι τα καλύτερα ΝΑΣ ξεκίνησε στη διάρκεια μιας ζωηρής δημόσιας συζήτησής μας στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης [υπό την αιγίδα του Ιδρύματος Επιστήμης της Νόησης (MSF) του Σαν Αντόνιο] το καλοκαίρι του 2006. Από τότε έχουμε συνεχίσει να διερευνούμε και να θέτουμε υπό αμφισβήτηση ο ένας τις απόψεις του άλλου —ένας διάλογος, από τον οποίο προέκυψε και το παρόν άρθρο. Υπάρχει πάντως κάτι θεμελιωδώς κοινό που μας συνδέει: το ότι οι απόψεις μας απορρέουν κατά κύριο λόγο από τη νευροεπιστήμη —όχι μόνο από τη φιλοσοφία. Αμφότεροι έχουμε εξετάσει έναν μεγάλο όγκο νευροεπιστημονικών, κλινικών και ψυχολογικών δεδομένων και τα επιχειρήματά μας εκπηγάζουν από τέτοιες παρατηρήσεις.
