|
|
 |
Τοξικοί λαμπτήρες
|
|
|
|
|
|
|
Όλο και περισσότεροι καταναλωτές τοποθετούν τους συμπαγείς λαμπτήρες φθορισμού (CFL) στο καλάθι τους. Καταναλώνοντας το 25% της ενέργειας των τυπικών λαμπτήρων πυρακτώσεως (και διαρκώντας 10 φορές περισσότερο), οι στροβιλοειδείς μικροί σωλήνες μετατρέπονται σε σύμβολο του «πράσινου ζην» και μέσο καταπολέμησης της κλιματικής αλλαγής. Η Αυστραλία θα απαιτήσει από τους ιδιοκτήτες σπιτιών και επιχειρήσεων να αντικαταστήσουν όλους τους λαμπτήρες πυρακτώσεως με CFL έως το 2010, μειώνοντας τελικά τις εκπομπές αερίων θερμοκηπίου κατά 4 εκατομμύρια μετρικούς τόνους ανά έτος. Τουλάχιστον τέσσερις αμερικανικές πολιτείες και το Κογκρέσσο εξετάζουν παρόμοιες νομοθεσίες.
Ωστόσο, οι CFL έχουν και την αρνητική πλευρά τους: οι λαμπτήρες περιέχουν υδράργυρο και δεν μπορούν να απορριφθούν όπως τα υπόλοιπα άχρηστα αντικείμενα. Το τρέχον έτος, σχεδόν 2 δισεκατομμύρια από αυτούς θα πουληθούν στις ΗΠΑ (σχεδόν 5% των συνολικών πωλήσεων) εγείροντας ερωτήματα σε ό,τι αφορά τον τρόπο διαχείρισης 10 μετρικών τόνων υδραργύρου κάθε έτος αφότου οι λαμπτήρες εξαντλούνται.
Ο υδράργυρος είναι απαραίτητος για τη λειτουργία των λαμπτήρων φθορισμού. Ένα ηλεκτροστατικό φορτίο εξαερώνει τον υδράργυρο, επάγοντας την εκπομπή υπεριώδους φωτός, το οποίο εξαναγκάζει το επίχρισμα φωσφόρου εντός του λαμπτήρα να φωτοβολεί. Ο υδράργυρος ―μια ισχυρή νευροτοξική ουσία― είναι ιδιαίτερα επικίνδυνος για τα έμβρυα και τα παιδιά. Στις ΗΠΑ σήμερα, περίπου το 1/6 των παιδιών γεννιέται έχοντας εκτεθεί σε επίπεδα υδραργύρου τόσο υψηλά ώστε να κινδυνεύουν από απώλειες μνήμης και μαθησιακές δυσκολίες, σύμφωνα με την Υπηρεσία Προστασίας Περιβάλλοντος (EPA).
Κάθε CFL περιέχει περίπου πέντε μιλιγκράμ υδραργύρου, ποσότητα ίση με αυτή του μελανιού στην «μύτη» ενός στυλό διαρκείας. Βεβαίως, ο υδράργυρος στους CFL δεν θέτει τον ίδιο κίνδυνο με τον υδράργυρο, φερ’ ειπείν, στα ψάρια (η Διεύθυνση Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ θέτει ως όριο τα 0,17 μιλιγκράμ σε μια κονσέρβα με τόνο 200 γραμμαρίων). Όμως, μπορεί να εκπλυθεί σε περιοχές υγειονομικής ταφής απορριμμάτων και να καταλήξει στα συστήματα ύδρευσης• ή, εάν αποτεφρωθεί, να μεταφερθεί στον αέρα.
Παρά τις προσπάθειες ετών, οι κατασκευαστές απέτυχαν να αντικαταστήσουν τον υδράργυρο, μολονότι κατάφεραν να μειώσουν την ποσότητά του ανά λαμπτήρα. «Οι κατασκευαστές έγιναν πιο προσεκτικοί σε ό,τι αφορά το περιεχόμενο σε υδράργυρο ενός λαμπτήρα», δηλώνει ο Bill Stanwood, του Ινστιτούτου Διαχείρισης Προϊόντων ―ένας μη κερδοσκοπικός οργανισμός που εδρεύει στη Βοστόνη και αποσκοπεί στη μείωση των επιπτώσεων των καταναλωτικών αγαθών στην υγεία και το περιβάλλον. Ενώ οι βιομηχανικοί χρήστες είναι εξοικειωμένοι με την ανάγκη ανακύκλωσης των γραμμικών λαμπτήρων φθορισμού, οι οικιακοί καταναλωτές έχουν αρκετό δρόμο μέχρι να τους προφτάσουν ―το ποσοστό ανακύκλωσης λαμπτήρων φθορισμού στις ΗΠΑ κυμαίνεται στο 24% περίπου, σύμφωνα με την Ένωση Ανακύκλωσης Υδραργύρου και Συστημάτων Φωτισμού. Σχεδόν το 1/3 της χώρας κατοικεί σε περιοχές όπου απαγορεύεται από τον νόμο να ρίξεις αυτά τα αντικείμενα στα απορρίμματα.
Οι τρέχουσες επιλογές ανακύκλωσης των CFL ποικίλουν. Η Sylvania προσφέρει μια συσκευή ανακύκλωσης που μπορεί να επιστραφεί μέσω ταχυδρομείου και κοστίζει περίπου 1 δολάριο ανά λαμπτήρα. Η Wal-Mart, η οποία πέρυσι ανακοίνωσε ότι στοχεύει στην πώληση 100 εκατομμυρίων CFL ετησίως, διαθέτει πλέον κιόσκια συλλογής εξαντλημένων CFL, όμως μόνο στα καταστήματά της στην Καλιφόρνια. Η Ταχυδρομική Υπηρεσία των ΗΠΑ εξετάζει ένα πρόγραμμα περισυλλογής με κάδους ανακύκλωσης σε όλους τους σταθμούς της.
|
|
|
|
|
|
